رابط کاربری گرافیکی

برای برقراری تعامل میان کاربر با ماشین (کامپیوتر)، از نوعی رابط گرافیکی به نام رابط کاربری گرافیکی یا Graphical User Interface استفاده می‌شود. این رابط کاربری، شامل نمایه‌های گرافیکی مثل دکمه‌ها، آیکون‌ها و تعاملات قابل انجام با کمک این آیکون‌ها است. در واقع به جای نوشتن متن‌ یا کدهای فرمان، از رابط کاربری گرافیکی استفاده می‌شود.

یکی از نمونه‌های بسیار متداول استفاده از GUI، در سیستم‌ عامل‌های مایکروسافت مانند نسخه‌های مختلف ویندوز است.استفاده از رابط کاربری گرافیکی یا GUI در سیستم‌هایی عامل مثل ویندوز، باعث راحتی کاربران شده است. کاربران دیگر برای تعامل با کامپیوتر همانند سیستم MS-DOS نیازی به نوشتن فرمان ندارند.

آنها به راحتی از آیکون‌های گرافیکی ویندوز استفاده کرده و با عملکرد هر کدام آشنایی دارند. بنابراین این رابط کاربری جزئیات فنی و دشوار سیستم را ساده می‌کند. طراحان رابط کاربری در برنامه های دسکتاپ، برنامه های موبایل، برنامه های وب و بازی ها تخصص دارند و از نزدیک با طراحانی که کدنویسی انجام می دهند در ارتباط هستند.

تاریخچه رابط کاربری گرافیکی

در اواخر دهه 1970 در آزمایشگاه پژوهشی Xerox Palo Alto ابداع شد و به طور تجاری در سیستم‌های عامل ویندوز شرکت مایکروسافت و سیستم مکینتاش شرکت اپل به کار رفت. این رابط گرافیکی برای رفع ناکارآمدی رابط‌های متنی و فرمان محور به وجود آمد تا کاربران عادی هم بتوانند از این فناوری استفاده کنند. رابط کاربری گرافیکی به مفهومی استاندارد در حوزه برنامه نویسی تبدیل شده است. کاربران با وجود این رابط به راحتی می‌توانند از کامپیوترها و سایر دستگاه‌های الکترونیکی استفاده کنند. کاربران با دستکاری مستقیم آیکون‌های گرافیکی مثل دکمه‌ها، مرورگرها، ویندوزها، تب‌ها، منوها و غیره از این فناوری استفاده می‌کنند. پس همه ما در طول روز با این رابط‌های گرافیکی سرور کار داریم. بسیاری از رابط‌های کاربری مدرن دارای صفحه لمسی و امکان برقراری تعامل با کمک فرمان صوتی هستند.

نمونه هایی از طراحی گرافیکی رابط کاربری

طراحی صفحه وب

طراحی تم (وردپرس، شاپیفای و غیره)

رابط های بازی

طراحی اپلیکیشن

مزایا و معایب رابط کاربری گرافیکی

مزایا

سهولت در استفاده از فناوری برای کاربران فراهم است.

ظاهر بصری خوشایند که امکان استفاده افراد عادی از دستگاههای حاوی این رابط را فراهم می‌کند.

حتی افراد فاقد دانش کامپیوتر هم می‌توانند کارهای ساده‌ای مثل تماشای فیلم روی کامپیوتر را با GUI انجام دهند.

جستجو در میان فایل‌ها با وجود GUI بسیار ساده است چون به فایل‌ها و جزئیات آنها دسترسی دارید.

تمامی پاسخ‌های حاصل از کامپیوتر به خوبی با وجود GUI قابل درک هستند.

حتی فرد کاملا ناآشنا با کامپیوتر هم با رابط کاربری گرافیکی به راحتی با عملکرد اپلیکیشن‌ها و برنامه‌های مختلف، آشنا می‌شود. اگر رابط کاربری نداشتیم، کاربر باید فرمان مربوط به هر عمل را وارد می‌کرد پس به دانش برنامه نویسی نیاز داشتیم.

معایب

هر فرد تنها می‌تواند از برنامه‌هایی که قبلا برنامه ریزی شده اند، استفاده کند.

افراد عادی قادر به تغیر عملکرد اصلی یک سیستم نیستند.

برای استفاده از رابط کاربری گرافیکی روی هر سیستمی به نیروی برق بیشتری نیاز داریم.

استفاده از این رابط‌ها در مقایسه با اجرای رابط‌های مبتنی بر فرمان، کندتر صورت می‌گیرد.

رابط‌های گرافیکی به فضای حافظه بیشتری نیاز دارند.

استفاده از GUI برای کاربران ساده است ولی برای برنامه نویسان این طور نیست. آنها باید هر تابع را به طور مجزا طراحی و اجرا کنند و از ساده سازی برای آسایش کاربران استفاده کنند.

اگر عملکرد مورد نیاز در سیستم وجود ندارد پس کاربر یا باید فرمان مربوطه را بشناسد و وارد کند یا کارش نیمه تمام می‌ماند.